Silbermann Jsak
Jsak Silbermann urodził się 24 października 1867 r. i pochodził z Jarosławia. Wraz z ojcem Ignatzem zajmowali się handlem skórami. Legnica była jednym z miejsc, w których zatrzymywali się na chwilę podczas swoich handlowych wypraw do Lipska. Jednak tutaj młody Jsak znalazł miłość życia w osobie panny Felici Landsberger (ur. 06.10.1873 w Berlinie), która była córką Samuela, właściciela działającego od 1875 r. sklepu obuwniczego mieszczącego się w Rynku pod numerem 9, na rogu z ulicą Środkową. W latach 80. XIX sklep ten pod nazwą Landsberger & Kallmann był prowadzony przez kupca Louisa Kallmanna i Berthe Landsberger z domu Kallmann. Jsak Silbermann przejął interes w pierwszych latach XX wieku. Jeszcze przed wybuchem pierwszej wojny światowej przeniósł siedzibę sklepu na przeciwną stronę Rynku (pod nr 30), gdzie ten stykał się z ulicą Piekarską. Sklep ten stał się największym sklepem obuwniczym w regionie. Pozwoliło to jego właścicielowi na uruchomienie kolejnego punktu przy Frauenstraße 1 (ul. NM Panny), w miejscu gdzie przez dziesięciolecia działał renomowany sklep innego żydowskiego przedsiębiorcy Wolffa Krimmera.
Rodzina Silbermannów mieszkała przy Scheiberstraße 7 (ul. E.Orzeszkowej). Jsak i Felicia mieli czworo dzieci: Samiego, Hilde, Fritza i Herberta. Po śmierci Jsaka 22 sierpnia 1928 r. interes dalej był prowadzony przez wdowę, której pomagał syn Sami. Jsak prawdopodobnie został pochowany w nowej części cmentarza żydowskiego, dlatego jego nagrobek nie zachował się. Po dojściu Hitlera do władzy rodzina była zmuszona sprzedać sklep. Już w poniedziałek 28 sierpnia 1933 r. o godzinie 10 nastąpiło otwarcie w tym miejscu nowego sklepu obuwniczego Waltera i Herberta Fiebach, którzy z dumą w legnickiej prasie informowali, że ich firma prowadzona jest przez niemieckich chrześcijańskich właścicieli. Młode pokolenie Silbermannów opuściło Legnicę ok. 1934 r. osiedlając się w Palestynie i USA. Na miejscu została Felicia Silbermann, którą wywieziono do Teresina, gdzie zmarła 7 lipca 1942 r.
Dziękujemy mieszkającemu w Szwajcarii Panu Jonathanowi Silbermannowi, wnukowi Jsaka, za przesłanie informacji i fotografii związanych ze swoją rodziną.
Widok na ulicę Środkową. Po lewej stronie, w narożnym budynku znajdował się sklep obuwniczy Landsbergera, później J.Silbermanna. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Sklep obuwniczy Jsaka Silbermanna na rogu Rynku z ul. Piekarską. Fotografia z archiwum Jonatahana Silbermanna.
Łyżka do butów ze sklepu obuwniczego J.Silbermanna
|
|